Nieuwspagina - Heemkring Heel
Brand Kasteel Heel
Lees hier de laatste berichten over de brand bij Kasteel Heel.
Heeft u iets te melden? Stuur een berichtje aan info@heemkringheel.nl
Wilt u onze inzet voor het erfgoed van Heel steunen ?
Voor informatie: klik HIER
Gesprek Heemkring Heel met wethouder Snijckers
Afgelopen week is er een gesprek geweest tussen de gemeente (o. a. wethouder Snijckers) en bestuursleden van Heemkring Heel over de rapportage van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.
Volgens de gemeente worden de volgende stappen gezet:
- Eigenaar is bezig met sloop- en stutplan. Dit komt er zo snel mogelijk. De eigenaar wil zich ook inzetten voor behoud, zo goed en kwaad als het kan, aldus de wethouder. Of de kloostermuren behouden blijven, zoals RCE adviseert, is de vraag, want hier is al sloopvergunning voor verleent.
- Het sloopplan wordt voorgelegd aan de RCE
- Indien deze instemt gaat de gemeente daarvoor vergunning verlenen.
- Dan kan er gesloopt en gestut worden.
- Pas daarna kan er onderzoek gedaan worden naar de kwaliteit van het cement en wordt ook nog onderzoek gedaan naar de oorzaak van de brand.
- Pas daarna wordt bekeken wat er met het pand gaat gebeuren.
Na de carnaval komt er een vervolgoverleg met de “kasteelgroep” van Heemkring Heel. Hierin zitten, naast vertegenwoordigers van Heemkring Heel, ook deskundigen en betrokken inwoners.
Geplaatst 03-02-2024 17.30 uur (Wim Coolen)
In “de Limburger” stond een artikel over het rapport van het RCE. Voor de lezers die (nog) geen abonnement hebben op “de Limburger” publiceren we hierbij de tekst van het artikel.
Dagblad “de Limburger”
Enkele muren van kasteel Heel zijn te redden, rest ‘met fluwelen handschoenen slopen’
Rob Stikkelbroeck
Donderdag 25 januari 2024 om 15:45
Heel – Slechts enkele muren van het door brand verwoeste kasteel Heel zijn nog te redden en dat moet dus ook gebeuren. De overige delen van de huidige ruïne dienen zeer voorzichtig te worden gesloopt.
Dat is de conclusie van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) na een inspectieronde. Het advies, dat donderdag werd gepubliceerd, geldt als dwingende opdracht voor de projectontwikkelaar die van plan is zorgappartementen op de plek van het rijksmonument te bouwen. Het doel was aanvankelijk om het kasteel te restaureren, maar dat plan kon na een felle brand eind december de prullenbak in.
De RCE inspecteerde de overblijfselen van het kasteel voornamelijk van de buitenkant. Het is namelijk nog steeds te gevaarlijk om het bouwwerk te betreden. De brand heeft de constructie dusdanig aangetast dat bepaalde muren instabiel zijn. Het gevaar voor instorting en daardoor verdere schade is aanzienlijk. Dat bleek een week na de brand, toen een deel van de toren het begaf, vermoedelijk na een windstoot tijdens winterstorm ‘Henk’.
Benedenverdieping
Delen van de benedenverdieping van het kasteel moeten volgens de RCE behouden blijven en kunnen mogelijk worden geïntegreerd in de nieuwbouw. Het gaat om een klein deel van de toren, delen van de buitenmuren en enkele binnenmuren in met name de vleugels die haaks staan op het kasteelgebouw. De RCE adviseert verder om te ‘slopen met fluwelen handschoenen’, maar daar wordt wel een kanttekening bij geplaatst. Als blijkt dat de kalkmortel, waarmee in de zeventiende eeuw het metselwerk werd uitgevoerd, te zeer is aangetast door de brand, moet de hele boel waarschijnlijk alsnog tegen de vlakte. Dat kan pas worden onderzocht nadat de instabiele delen zijn verwijderd.
De conclusie van de RCE verrast de gemeente Maasgouw nog wel enigszins. „Normaal wil de Rijksdienst namelijk zo goed als alles behouden wat nog rechtstaat”, zegt wethouder Tim Snijckers. „Hier is men net als wij tot de conclusie gekomen dat grote delen niet meer te redden zijn, omdat het gewoon gevaarlijk is. Het is nu wachten op de aanvraag van de sloopvergunning door de eigenaar.”
Waarde
Wat de monumentale waarde van het gebouw nog is er als er nog slechts enkele muren overeind staan, is voor voorzitter Wim Coolen van Heemkring Heel duidelijk. „De waarde is toch de tastbaarheid waaraan een klein stukje emotie voor het dorp gekoppeld is. Ik hoop dat de gemeente deze brand als waarschuwing ziet en meer dan voorheen actief monumenten gaat beschermen, samen met de eigenaren.”
Arjan Haaima van architectenbureau Oostwest, die spreekt namens de eigenaar, ziet door de brand een flinke vertraging in de ontwikkeling. „Maar we gaan kijken hoe we het advies van de RCE kunnen inpassen. Overigens is met het neergaan van het kasteel ook de restauratiesubsidie in rook opgegaan. Dus naast de vertraging wordt het plan ook duurder.”
Bron: Dagblad “de Limburger”
Geplaatst 27-01-2024 10.20 uur (Wim Coolen)
Rapportage RCE
De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed heeft rapport uitgebracht. Het is te raadplegen op de website van de Gemeente Maasgouw.
Klik HIER om het rapport en de aanbiedingsbrief te bekijken.
Heemkring Heel gaat komende week met de gemeente om tafel om zicht te krijgen op verdere plannen en ontwikkelingen.
Geplaatst 27-01-2024 10.00 uur (Wim Coolen)
Impressie bouwplannen Kasteel Heel
Om een indruk te geven van de oorspronkelijke (ver)bouwplannen van Kasteel Heel en de kapel van St. Anna plaatsen we hierbij een impressiefoto.
Naast appartementen en zorgwoningen was er ook voorzien in een hospice. Dat zou een plek krijgen achter het kasteelgebouw (grijze gebouwtje links.
De witte wooneenheden (links achter) zijn de bestaande woningen van Koraal.
Geplaatst 16-01-2023 14.00 (Wim Coolen)
Contact RCE
Inmiddels heeft Heemkring Heel contact gehad met de RCE. Een woordvoerder vertelde ons dat ze bekijken wat er bouwkundig nog van het gebouw behouden kan blijven. Ze hebben daarvoor aanvullende tekeningen opgevraagd.
In het meest ongunstige geval kan het gebouw de status van monument verliezen. Daarvoor gelden echter strenge procedures omdat een rijksmonument in ons land de hoogste status is in de erfgoedzorg.
Het RCE verwacht dat het rapport komende week opgeleverd wordt. Dan komt er meer duidelijkheid.
Geplaatst 13-01-2024 16:00 (Wim Coolen)
Gemeentebericht
De Gemeente meldt dat de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) de schade aan het kasteel in kaart heeft gebracht. In de loop van de volgende week brengt het RCE verslag uit.
Samen met de eigenaar wordt daarna bekeken welke scenario’s er mogelijk zijn en wat de vervolgstappen zijn voor zowel het Rijksmonument als voor de herontwikkelingsplannen.
Voor het originele bericht: klik HIER
Geplaatst 13-01-2024 16:00 (Wim Coolen)
Kasteelgroep
Afgelopen week heeft Heemkring Heel, samen met een aantal inwoners en deskundigen rond de tafel gezeten. Tijdens de bijeenkomst werd een warm pleidooi gehouden voor een toekomst voor Kasteel Heel. “Het kasteel en het klooster zijn nauw verbonden geweest met de geschiedenis van het dorp. Dat mag niet zomaar verloren gaan.”
Nadat de RCE haar rapport gepubliceerd heeft gaat de groep in gesprek met de gemeente.
Geplaatst 13-01-2024 16:00 (Wim Coolen)
De muze
Het uitgebluste erfgoed wist wel de muze nog te inspireren.
Harry Neijssen stuurde ons een gedicht over het kasteel.
Vrouwe Chateau
Het Chateau baadt nu in gifgroen licht
Ik doe ‘s nachts geen oog meer dicht
En grom op de dreun van het aggregaat :
“Wat was zij laaiend, wat zijn wij kwaad “
Geplaatst 09-01-2024 18:15 (Wim Coolen)
Weerloos
Afgelopen zondag publiceerde Heemkring Heel een blogverhaal over weerloos erfgoed. We plaatsen het op onze nieuwspagina voor de lezers die nog geen lid/donateur zijn.
Foto: Houtwerk in de toren van het kasteel
Is alles van waarde weerloos?
Over weerloos erfgoed en hoe goede bedoelingen en economische motieven een monument fataal werden.
Door Wim Coolen
De overheid wijst monumenten aan als beschermd erfgoed. Ze belichamen de historie en verlenen identiteit aan een gemeenschap. Daarmee ga je voorzichtig om … zou je denken.
Economie
Als een monument in handen komt van een projectontwikkelaar, dan gelden de wetten van de economen. Een projectontwikkelaar wil geld verdienen met zijn bouwgrond, en “Chateau Heel” klinkt chique voor zijn project.
Zorg(en)
In dat “Chateau” werden zorgappartementen gepland en op het voorterrein een aantal woningen. Maar het kasteel werd uiteindelijk als zorgpost gepresenteerd. Een restauratie werd te duur.
De gemeente dacht mee en gaf toestemming om meer woningen te bouwen. Gestegen bouwmaterialen gooiden echter roet in het eten. De kosten bleken toch te hoog. Daarom kwam er groen licht om een deel van het gebouw dan maar te slopen. En er kwamen subsidies. De gemeente was er veel aan gelegen om de schandvlek aan de Kasteellaan uit te wissen en project “Chateau Heel” gerealiseerd te krijgen.
Ongenode gasten
Bij al die plannenmakerij was er onvoldoende aandacht voor de staat van het gebouw. Weinig beschermende maatregelen en gebrekkig toezicht maakten het tot vrijplaats voor ongenode gasten. De inwoners roerden zich en trokken telkens aan de bel. Ook Heemkring Heel heeft voortdurend aandacht gevraagd voor het kasteel en de kapel.
Weerloos
De fluwelen handschoentjes van de gemeente wisten het verval geen halt toe te roepen. En uiteindelijk was er die fatale brand. Strenger toezicht en strenger handhaven had hier beter gepast. Ons erfgoed is de dupe. Wat van waarde was, bleek uiteindelijk toch weerloos.
Geplaatst 09-01-2024 18:10 (Wim Coolen)
Update Gemeente Maasgouw
Op de website van de Gemeente Maasgouw staat een update over de brand bij Kasteel Heel.
Meer info: klik HIER
Geplaatst 05-01-2024 (Wim Coolen)
Artikel De Limburger
In dagblad “de Limburger stond vandaag een artikel over Kasteel Heel. Omdat niet iedereen daarop geabonneerd is drukken we het hierbij af.
Geplaatst 04-01-2024 20:00 (Wim Coolen)
Contact gemeente
Inmiddels is er door de gemeente contact opgenomen met Heemkring Heel.
Ze bericht ons dat er nog geen duidelijkheid is over de toekomst van het kasteel. Eerst moet een constructeur van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed een oordeel geven over de toestand van het gebouw.
Storm
Op de foto’s is het gevolg te zien van storm Henk. Van de toren rest nog een zijwand en een hoekdeel.
Geplaatst 04-01-2024 19:30 (Wim Coolen)
Informatievoorziening Gemeente laat te wensen over
Heemkring Heel heeft de gemeente gevraagd om informatie over de ontwikkelingen rondom het kasteel. Bescherming van het gebouw is dringend gewenst om verder verval te voorkomen.
We moeten echter braaf wachten tot er meer duidelijkheid is.
Heemkring Heel zet zich al jaren in voor het behoud van het Kasteel. Wij vinden het vreemd dat wij, en al die die betrokken inwoners van Heel, niet geïnformeerd worden. Ook worden we op geen enkele wijze betrokken bij de ontwikkelingen die nu spelen. Wij voelen ons daardoor niet serieus genomen.
Heemkring Heel heeft inmiddels deskundigen geraadpleegd en er staan enthousiaste mensen klaar om mee te denken over de toekomst van het kasteel. Uit praktijkvoorbeelden blijkt dat er kansen liggen voor restauratie. Wij bieden onze diensten aan.
Gemeente, waar wacht je op!
Geplaatst 03-01-2024 10:10 (Wim Coolen)
Deel toren Kasteel Heel instort
Vannacht heeft zich het vervolg van de ramp voltrokken. Door de krachtige windvlagen is een deel van de toren ingestort. Van verschillende kanten kregen we zorgelijke reacties.
Maatregelen om het restant te beschermen zijn dringend noodzakelijk om een totale ramp te voorkomen.
Geplaatst 03-01-2024 9:15 (Wim Coolen)
Drone beelden
We kregen een aantal drone beelden toegestuurd door Stefanie Bijlmakers.
De troosteloosheid van het gebouw is daarop goed te zien.
Geplaatst 03-01-2024 9:00 (Wim Coolen)
Een oproep
Roel van der List deed, in een artikel op facebook, een oproep om Kasteel Heel weer op te bouwen na de brand. Met zijn toestemming plaatsen we het op onze nieuwspagina.
Roel ziet herbouw als een morele plicht tegenover iedereen die er 140 jaar lang gewerkt, gewoond en geleefd hebben. Lees zijn historische analyse en zijn gloedvol betoog.
Brand Kasteel Heel
Brand Kasteel Heel…misschien een naïef voorstel, maar toch….het kasteel is natuurlijk veel meer dan alleen een historisch object. Aan de activiteiten die er vanaf eind 1800 door de 2 congregaties die Peter Joseph Savelberg had gesticht -de kleine zusters van de Heilige Joseph en de broeders van de Heilige Joseph- zijn ontplooid, heeft Heel het overgrote deel van zijn groei en welvaart te danken.
Ook de gemeente zag het belang van dit rijksmonument in, er mocht zelfs alleen gebouwd worden op het -begin deze eeuw verkochte- terrein als het kasteel werd opgeknapt. Inmiddels zijn we 20 jaar en een aantal projectontwikkelaars verder.
Er is genoeg gezegd en geschreven over de meer dan desolate toestand waarin kasteel en omringend terrein al jarenlang verkeren. De zusters, en zeker ook de broeders zouden zich omdraaien in het graf. Ook zij troffen in 1880 een zwaar onderkomen en bouwvallig kasteel aan, maar met vereende krachten en door giften was het mogelijk het pand op te lappen. Pas later beschikten beide congregaties over meer geld en werden kasteel en bijgebouwen goed opgeknapt.
Ruimtegebrek én een aangepaste wet die het verbood dat zwakzinnige en anderszins hulpbehoevende mensen van beide geslachten in eenzelfde gebouw waren ondergebracht, resulteerde begin 20-ste eeuw in het vertrek van de broeders en mannelijke ‘patiënten’ naar de aangekochte villa Daelzicht en het omringende terrein. In 1909 werd -om de villa Daelzicht heen- het inmiddels gesloopte- Huize St. Joseph gebouwd.
Is het naïef, gezien de importantie van beide ordes voor Heel én het feit dat de gemeente zélf 20 jaar lang projectontwikkelaars als voorwaarde heeft gesteld het kasteel op te knappen, te vinden dat wederopbouw van het kasteel moreel verplicht is? Verplicht aan al die geestelijken, ‘patiënten’, leken, begeleiders, artsen, medewerkers ondersteunende diensten, ouders, families, leerlingen, stagiaires, docenten etc. die meer dan 140 jaar lang hebben gewerkt, gewoond, op bezoek zijn gekomen bij de twee in Heel gevestigde instellingen die beide hun oorsprong hebben in het kasteel?
Ik vind van wel, en denk dat meer mensen dat vinden. Misschien proberen met ‘vereende krachten’ iets te bereiken?
Geplaatst 02-01-2024 (Wim Coolen)
Voortgang en verdere stappen
We kregen een artikel toegestuurd door een betrokken inwoonster. Het was geplaatst in “MONUMENTAAL-magazine”, een tijdschrift/website over erfgoed. Hier volgt een fragment uit het artikel omdat het goede informatie geeft over de voortgang en de verdere stappen. Ook wordt het perspectief besproken voor een herbouw van het complex.
Het hele artikel kunt u HIER lezen.
Monumentaal kasteel Heel goeddeels in as
(…)
Na de brand bezochten regioadviseurs en het Incidententeam van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) het kasteel, samen met de gemeente Maasgouw en de omgevingsdienst. Ter plaatse zijn maatregelen besproken om verdere schade te voorkomen. Op korte termijn brengt een constructeur advies uit over de huidige staat van het bouwwerk. Naar aanleiding daarvan wordt het kasteel wind- en waterdicht gemaakt. Daarna volgt een waardestelling naar de resterende waarden.
Casco overeind
Het casco, met uitzondering van de kap, staat nog grotendeels overeind. Dat geldt ook voor de binnenwanden. Daardoor is de structuur van het pand nog goed afleesbaar. De afgelopen jaren zijn voor de voorgenomen herbestemming tal van rapporten, tekeningen en foto’s vervaardigd. Die kunnen volgens de RCE gebruikt worden bij eventueel herstel.
Bron: Monumentaal 30 december 2023
Geplaatst 31-12-2023 10:00 (Wim Coolen)
Groen licht
We kregen gisterenavond nog een mooie overzichtsfoto binnen van het kasteel en de kapel in rustgevend groen beveiligingslicht.
Geplaatst 31-12-2023 9:15 (Wim Coolen)
Sprookje
In het groene licht van de beveiligingscamera’s ziet het Kasteel Heel er sprookjesachtig uit.
Met dank aan Henny Ottenheim voor de mooie foto.
Geplaatst 30-12-2023 18:15 (Wim Coolen)
Ingezonden brief
In dagblad “de Limburger” stond vandaag een ingezonden brief van Henk Looyestijn uit Heel.
Hij schrijft dat het toezicht op het leegstaande kasteel onvoldoende was. Ook werden er geen afdoende maatregelen getroffen om ongewenste toegang tot het gebouw te verhinderen. Het noodlottig gevolg was de brand van afgelopen donderdag.
Hij pleit voor een snelle herbouw van dit, voor Heel, belangrijke monument.
Geplaatst 30-12-2023 15:20 (Wim Coolen)
Statig
Ik kreeg een heel mooie reactie binnen van één van de omwonenden van het Kasteel. Ik citeer een aantal passages uit de mail omdat ze zo kernachtig verwoorden wat veel mensen voelen.
“Het kasteel ligt er deze morgen statig bij, ondanks het feit dat het een ruïne is. Of het wil zeggen: “Ik ga het redden”. (…) Heel is gehecht aan deze plek, er liggen zoveel herinneringen. Laten we duimen dat het opgebouwd mag worden.“
Geplaatst 30-12-2023 11:45 (Wim Coolen)
Beveiliging Kapel
De voormalige kapel van Sint Anna, die naast Kasteel Heel ligt, is inmiddels ook beveiligd. Er zijn hekken geplaatst en het struikgewas is verwijderd. Met een mobiele camera kan de toegang in de gaten worden gehouden.
“Dat was hard nodig” vertelde één van de omwonenden. We zagen soms jongeren boven op het dak van de kapel. Die hadden er vrije toegang. We hebben zo vaak de gemeente en de politie gebeld, maar we hadden niet het gevoel dat er iets aan gedaan werd”.
Geplaatst 30-12-2023 11:30 (Wim Coolen)
Bauwatch
Vanochtend heeft de firma Bauwatch camera’s geplaatst rondom Kasteel Heel. De bouwplek wordt nu 24-uur per dag bewaakt. We kregen van verschillende kanten reacties hierop binnen. Men was vooral blij dat er eindelijk fatsoenlijk toezicht kwam. De reactie was echter ook: “Dat hadden ze eerder moeten doen, dan was dit alles niet gebeurd”.
Geplaatst 30-12-2023 11:00 (Wim Coolen)
Vuur opgelaaid
Zojuist krijgen we het bericht binnen dat het vuur weer is opgelaaid. De brandweer is aan het blussen.
Geplaatst 29-12-2023 16:30 (Wim Coolen)
Inspectie Rijksdienst Cultureel Erfgoed
Vanochtend is de RCE het Kasteel komen inspecteren. Zij zijn eindverantwoordelijk en nemen een beslissing over de toekenning van een sloopvergunning en de eventuele voorwaarden.
Geplaatst 29-12-2023 16:30 (Wim Coolen)
Kasteel Heel
Lees het eerder verschenen artikel over de geschiedenis van Kasteel Heel.
Geplaatst 29-12-2023 13.00 (Wim Coolen)
Nieuwjaarswens
Er is veel bezorgdheid over de toekomst van Kasteel Heel.
De actie: Stuur een nieuwjaarswens naar een politicus en de gemeente is een spontaan burgerinitiatief om hen te bewegen de herbouw met voortvarendheid ter hand te nemen.
Meer informatie over het initiatief: klik HIER
Update 30-12-2023
Geplaatst 29-12-2023 12:00 (Wim Coolen)
Sloop
De gemeente heeft een constructeur de opdracht gegeven om de staat van het gebouw te controleren.
Die constateerde dat er volledig gesloopt moest worden.
Burgemeester en Wethouders zijn daarop akkoord gegaan met de sloop van het gebouw.
Omdat het een Rijksmonument betreft beslist uiteindelijk de Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed wat er met het gebouw moet gebeuren.
De opties zijn volledige – of gedeeltelijke sloop. Daarnaast is het de vraag of er een herbouw- / herstelverplichting komt. Op dit moment is daarover nog geen duidelijkheid
Geplaatst 28-12-2023 20:00 (Wim Coolen)
Vuurpijl
In de wandelgangen kregen we, een niet officieel bevestigd bericht dat de oorzaak van de brand een vuurpijl was die in het gebouw is afgevuurd.
Geplaatst 28-12-2023 (Wim Coolen)
Sloopdreiging
We zijn poolshoogte gaan nemen en zagen dat er grote bulldozers op het terrein afgezet werden. Omdat er regels zijn voor het slopen van een Rijksmonument hebben we meteen contact opgenomen met de verantwoordelijk wethouder Dhr. T. Snijckers.
Daarop werden de sloopplannen in de wacht gezet.
Geplaatst 28-12-2023 16:30 (Wim Coolen)
Vragen
We krijgen veel vragen binnen over de brand.
In de middag kreeg Heemkring Heel het bericht dat bulldozers naar het Kasteel gebracht werden om het te gaan slopen.
Geplaatst 28-12-2023 (Wim Coolen)
Brand Kasteel Heel
In de nacht van 28 december brak brand uit in Kasteel Heel. De brandweer heeft geprobeerd om de vlammen onder controle te krijgen. Vanwege het natte terrein en instortingsgevaar heeft de brandweer besloten om het vuur gecontroleerd uit te laten branden.