Canon van Heel
Gebeurtenissen, periode en personen die onderdeel uitmaken van de Canon van Heel.
De lijst omvat items die op dit moment aandachtsgebied zijn van Heemkring Heel. De lijst wordt in de loop der tijd verder aangevuld.
Klik op een item voor informatie.
De geschiedenis en de bijzondere positie van het vrijdorp Heel.
Vanaf de 10e eeuw tot 1795 was Heel een vrijdorp. Het dorp was in het bezit van het St. Lambertuskapittel in Luik. Een kapittel was een gemeenschap van kanunniken of koorheren, zoals ze ook werden genoemd. De speciale positie als vrijdorp gaf Heel een grotere zelfstandigheid dan andere dorpen.
De bijzondere geschiedenis van de kloosters in Heel.
Petrus Savelberg vestigde zich in 1879 in het leegstaande Kasteel. Uiteindelijk zou daaruit een vrouwenklooster (Sint Anna) en een mannenklooster (Sint Jozef) voortkomen. Daarnaast was er in het dorp een opvangtehuis voor (wees)kinderen, Klein-Bethlehem.
De geschiedenis van de grootschalige grindwinning in Heel en omgeving.
Rondom Heel en Panheel heeft, in de zeventiger jaren van de vorige eeuw, een grootschalige ontgrinding plaatsgevonden. Die ingreep heeft het eeuwenoude cultuurlandschap ingrijpend veranderd.
De geschiedenis van Catualium, Heel in de tijd van de Romeinen.
Het dorp Heel heette in de Romeinse tijd Catualium. Het was een belangrijke plaats die zelfs op de Romeinse wegenkaart stond.
In Heel zijn rijke opgravingen gedaan uit de Romeinse periode. Veel van de vondsten liggen in musea.
De draak
Heel is één van de weinige dorpen met een oude drakenlegende. Het is cultureel erfgoed dat een bijzondere plek verdient.
Schutterij Sint Sebastianus uit Heel organiseert jaarlijks een traditioneel drakensteken tijdens de sacramentsprocessie op de eerste zondag van september.
Projecten 2022 van Heemkring Heel
Graven en verhalen
Contactpersonen: Corrie Zeegers – Wim Giesen
Een project waarbij de graven op het kerkhof van de St. Stephanusparochie in Heel geïnventariseerd en beschreven worden. Verhalen worden vastgelegd en middelen gezocht om bijzondere graven te onderhouden en te restaureren.
Het kerkhof is het aandachtsgebied van de werkgroep die bezig is met het inventariseren en documenteren van waardevolle en monumentale graven. Heel heeft een bijzonder kerkhof. Het is bijvoorbeeld het oudste afgebeelde kerkhof van Limburg. De leden van de werkgroep leggen ook de verhalen vast die dit bijzondere kerkhof te vertellen heeft. Doordat de werkgroep een aantal subsidies heeft binnengesleept kunnen het komende jaar 10 monumentale graven en 2 grafkelders opgeknapt worden.
Kruisen en Kapellen
Contactpersoon: Har van den Goor
De werkgroep Kruisen & Kapellen zet zich in voor het behoud van de “monumenten van vroomheid” in Heel, Panheel en Pol. Er wordt een onderhoudsplan gemaakt voor alle kruisen en kapellen in Heel e.o..
De werkgroep “Kruisen en Kapellen” zet zich, met hulp van vrijwilligers in voor het behoud en onderhoud van kruisen en kapellen. Momenteel is de groep bezig met het opknappen van het Kapelletje van het Kindje Jezus van Praag en het voorterrein.
Heemkring Heel zorgt op die manier voor het erfgoed van ons dorp.
Klik HIER voor ons blogverhaal over `t kapelke.
Wandel- en fietsroutes
Contactpersonen: Gerard van der Heul – Wim Huijskens – Har Verkoulen
Heemkring Heel ontwikkelt wandelroutes in en om het dorp. We willen daarmee inwoners en bezoekers kennis laten maken van “Mooi Heel”.
Ontwikkelen fietstochten voor onderwerpen die interessant zijn voor scholen en bezoekers. De eerste route die (bijna helemaal) uitgewerkt is voert langs de oorlogsmonumenten in en rond Heel. Tijdens de 4/5 mei activiteiten is de route klaar voor basisschoolleerlingen en inwoners.
Werkgroep Oorlogscomité
Contactpersonen: Ton van Engelen – Gerard van der Heul
Het comité ontwikkelt schoolprogramma’s. Ze organiseert de herdenking van de 4e mei, en de viering van de vrijheid op 5 mei. Ze onderhouden de oorlogsgraven in de gemeente.
Lees hier binnenkort verder …
Werkgroep Romeinen
Contactpersonen: Jan Verlinden – Gerard van der Heul – Wim Coolen
In de Romeinse tijd was Catualium, het huidige Heel, een belangrijke plaats. Bij opgravingen in het dorp zijn veel archeologische schatten gevonden. Die zijn in musea terecht zijn gekomen. De werkgroep Romeinen wil het verhaal van de Romeinen en de betekenis ervan in de regio vertellen en zichtbaar maken in het dorp. We willen een deel van de archeologische vondsten terughalen naar Heel. Daarvoor is een expositieruimte nodig.
We hebben bij de gemeente subsidie aangevraagd. Daarmee wordt een archeologisch bureau de opdracht gegeven om een Plan van Aanpak te maken om het Romeins verleden van Heel veilig te stellen en wetenschappelijk verantwoord te ontsluiten voor inwoners en bezoekers
Wat doet Heemkring
In de Romeinse tijd was Catualium, het huidige Heel, een belangrijke plaats. Bij opgravingen in het dorp zijn veel archeologische schatten gevonden. Die zijn in verschillende musea terecht gekomen. De vondsten die zijn gedaan tijdens de indrukwekkende opgravingen in de periode 2009 – 2011 langs de Heerbaan (toen de hoofdmoot van een grafveld werd blootgelegd met maar liefst 313 graven), bevinden zich in het provinciaal depot of bij Restaura in Heerlen.
De werkgroep Romeinen van Heemkring Heel wil het verhaal van de Romeinen en de betekenis ervan in de regio vertellen en zichtbaar maken in het dorp. We willen ook een deel van de archeologische vondsten terughalen naar Heel. Daarom is in de toekomst een expositieruimte zo belangrijk. Nu heeft Heemkring Heel een archeologisch bureau (SAGA) de opdracht gegeven om een wetenschappelijke uitwerking te maken van alle vondsten tot nu toe. Hiermee willen we een samenhangend historisch beeld krijgen van het leven en de gebruiken in de Romeinse tijd in deze streken in het algemeen en in Catualium in het bijzonder. Zo willen we dan deze historie wetenschappelijk verantwoord ontsluiten voor inwoners, scholen en bezoekers. De gemeente heeft dit onderzoek gefinancierd.
In de contacten met de gemeente Maasgouw wijst Heemkring Heel voortdurend op het archeologisch belang van het bodemarchief in Heel en dat alles in het werk moet worden gesteld om dit archief te beschermen en waar mogelijk in de toekomst nog te onderzoeken.
Excursies
Heemkring Heel ontwikkeld lezingen en excursies over de geschiedenis van het dorp.